P-Mark Certification
P-mark ผลลัพท์ต่อประเทศที่มองเห็นและรับรู้ได้
คำจำกัดความ
(P-Mark) คือ ฉลากที่มอบให้แก่ผลิตภัณฑ์ที่สำเร็จรูป (finish product) หรือกระบวนการผลิต ผลิตภัณฑ์ (product process) หรือบริการ(services) โดยการนำผลิตภัณฑ์สำเร็จ บริการหรือกระบวนการผลิตนั้นๆ มาเปรียบเทียบกับผลิตภัณฑ์ บริการ หรือกระบวนการผลิตอื่นๆ ที่ทำหน้าที่อย่างเดียวกัน โดยที่คุณภาพยังอยู่ในระดับมาตรฐานที่กำหนด ผลิตภัณฑ์ บริการ หรือกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์เหล่านี้ หมายถึง สินค้าและบริการหลายประเภท เช่น เครื่องใช้ไฟฟ้าอิเล็กทรอนิกส์ และผลิตภัณฑ์อื่นๆ สำหรับการติดฉลาก จะผ่านกระบวนการทดสอบ ตรวจสอบและการรับรอง โดยหน่วยงานทดสอบที่เป็นมาตรฐานสากล และใช้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นเกณฑ์ในการตรวจสอบและรับรอง เพื่อแสดงให้ผู้บริโภคในประเทศเกิดความเชื่อมั่นต่อผลิตภัณฑ์และกระบวนการผลิต และช่วยผลักดันให้ภาคอุตสาหกรรมในประเทศเกิดการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์และกระบวนการผลิตให้มีมาตรฐานในระดับสากล
หลักการ
- P–Mark เป็นแนวคิดที่เกิดขึ้นจากความต้องการ พัฒนาคุณภาพชีวิตของประชาชน ซึ่งเป็นผู้บริโภคสินค้าหรือบริการ เพื่อให้ประชาชนได้รับข้อมูลข่าวสารประกอบการตัดสินใจในการเลือกซื้อสินค้าหรือบริการที่มีคุณภาพ ปลอดภัย ตรงตามวัตถุประสงค์และความต้องการ รวมทั้งมีส่วนร่วมในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม
- P–Mark เป็นกลยุทธ์หนึ่งในนโยบายด้านการพัฒนาความสามารถในการวิจัย พัฒนา การออกแบบ วิศวกรรม การผลิต และการควบคุมคุณภาพ โดยใช้การตลาดเป็นเครื่องมือ เนื่องจากผู้บริโภคได้รับข้อมูล ข่าวสารอย่างเพียงพอในการตัดสินใจเลือกซื้อสินค้าหรือบริการ ที่มีคุณภาพปลอดภัย รวมทั้งมีส่วนร่วมในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม ดังนั้น ผู้ผลิต ผู้จำหน่าย หรือผู้ให้บริการ จึงต้องแข่งขันกันปรับปรุงคุณภาพ เพิ่มความปลอดภัยในสินค้าหรือบริการ และมีส่วนร่วมในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม โดยดำเนินการผ่านกระบวนการวิจัย พัฒนา การออกแบบ วิศวกรรม การผลิต และการควบคุมคุณภาพ
- P–Mark ไม่ได้เป็นเงื่อนไขการกีดกันทางการค้า หรือการตลาดแต่อาศัยกลไกทางการตลาด ผลักดันให้ผู้ผลิต ผู้จำหน่าย หรือผู้ให้บริการ พัฒนาและปรับปรุงสินค้าหรือบริการ ให้มีคุณภาพ มีความปลอดภัยและมีส่วนร่วมในการดูแลรักษาสิ่งแวดล้อม
- P–Mark ไม่ใช่รางวัล ไม่มีการประกวด แต่เป็นการแสดงผลการวิเคราะห์ ทดสอบ ผลิตภัณฑ์ หรือบริการที่ได้จากการสุ่มตัวอย่างจากตลาดทั่วไป ผ่านกระบวนการวิเคราะห์ ทดสอบ ตามมาตรฐานสากล ซึ่งเป็นยอมรับ เพื่อเปรียบเทียบผลลัพธ์ของการประเมิน การวิเคราะห์ การทดสอบในด้านคุณภาพ ความปลอดภัย และผลกระทบต่อสิ่งแวดล้อม กับข้อกำหนดเฉพาะของสินค้าหรือบริการแต่ละประเภท ทั้งนี้ ข้อกำหนดเฉพาะดังกล่าว จะได้รับการกำหนดขึ้น โดยอ้างอิงมาตรฐานผลิตภัณฑ์ ข้อกำหนดเฉพาะที่กำหนดโดยผู้ผลิต สภาพความพร้อมของผู้ผลิตและพัฒนาการของอุตสาหกรรม
- P–Mark ไม่ได้ตรวจสอบหรือประเมินกระบวนการผลิต และการส่งมอบเพื่อรับรองคุณภาพ และความปลอดภัย แต่อาศัยคุณสมบัติของตัวอย่างที่ได้จากการสุ่มจากตลาดทั่วไป ซึ่งผ่านกระบวนการผลิต และการส่งมอบมาแล้ว เป็นตัวแทนของข้อมูล ดังนั้น P–Mark จึงไม่ได้เป็นการรับรองผลิตภัณฑ์หรือบริการทุกชิ้น แต่เป็นเพียงการยืนยันผลการประเมิน การวิเคราะห์ การทดสอบตัวอย่างที่ได้จากการสุ่มเท่านั้น
การดำเนินการโครงการ P-Mark
โครงการฉลาก P-Mark ริเริ่มขึ้นโดยสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) เมื่อเดือนกรกฏาคม พ.ศ. 2555 โดยได้รับความเห็นชอบจากผู้มีส่วนได้เสียที่เกี่ยวข้องต่างๆ ให้ปฎิบัติออกมาเป็นรูปธรรม จึงนับว่าเป็นโครงการที่เกิดจากการร่วมมือระหว่างส่วนราชการ และองค์กรต่างๆ โดยมีสำนักงานพัฒนาวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีแห่งชาติ (สวทช.) ทำหน้าที่เป็นเลขานุการ
โครงการฉลาก P-Mark เกิดขึ้น เพื่อต้องการให้ข้อมูลเกี่ยวกับผลิตภัณฑ์ บริการ และกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ที่เป็นมาตรฐานแก่ผู้บริโภค โดยคำนึงถึง 3 เรื่องหลักประกอบด้วยด้านคุณภาพด้านความปลอดภัยและความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมโดยผ่านกระบวนการทดสอบตรวจสอบและรับรองอย่างเป็นระบบและมีความโปร่งใสตรวจสอบได้
วัตถุประสงค์
- ให้ข้อมูลข่าวสารที่เป็นกลางต่อผู้บริโภคเกี่ยวกับคุณภาพ ความปลอดภัย และการรักษาสิ่งแวดล้อมของผลิตภัณฑ์หรือบริการในตลาด
- ผลักดันให้เกิดการพัฒนาความสามารถในการวิจัย พัฒนา ออกแบบ วิศวกรรม การผลิต การควบคุมคุณภาพ รวมทั้งการประเมิน การวิเคราะห์ และการทดสอบของประเทศ
- เพิ่มคุณภาพชีวิตของประชาชน
แนวคิดของโครงการฉลาก P-mark
- P–Mark เป็นฉลากที่ออกให้กับผลิตภัณฑ์หรือบริการ ซึ่งได้ผ่านการประเมิน วิเคราะห์ ทดสอบ แล้วว่าได้ผลลัพธ์ตามข้อกำหนดเฉพาะของสินค้า หรือบริการ ตามที่คณะกรรมการบริหาร P–Mark กำหนด
- P–Mark อาศัยผลจากการวิเคราะห์ ทดสอบตัวอย่างที่ได้จากการสุ่มตัวอย่างผลิตภัณฑ์จากตลาดทั่วไป เปรียบเทียบกับข้อกำหนดเฉพาะของสินค้าหรือบริการแต่ละประเภท และแสดงผลว่าเป็นไปตามข้อกำหนดโดยการติดฉลาก P–Mark บนผลิตภัณฑ์ ทั้งนี้ข้อกำหนดเฉพาะของสินค้าหรือบริการแต่ละประเภท และผลการประเมิน การวิเคราะห์ การทดสอบต่างๆ ต้องเปิดเผยต่อสาธารณชน
- P–Mark เป็นไปโดยความสมัครใจของผู้ผลิต ผู้จำหน่าย หรือผู้ให้บริการ ที่ต้องการพัฒนาคุณภาพ สร้างความปลอดภัย และแสดงความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม
- P–Mark กระตุ้นให้เกิดการพัฒนาความสามารถในการวิจัย พัฒนา ออกแบบ วิศวกรรม การผลิต และการควบคุมคุณภาพ โดยอาศัยกลไกของตลาด
- P–Mark แบ่งเป็น 2 ประเภท ประเภทแรกเป็นการมุ่งเน้นทางด้านคุณภาพและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์หรือบริการ ซึ่งถือว่าเป็นคุณสมบัติพื้นฐานที่ผู้บริโภคควรได้รับ ประเภทสองเป็นการแสดงความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม เพิ่มเติมจากประเภทแรกของผู้ผลิต ผู้จำหน่าย และผู้ให้บริการ
- P-mark เป็นฉลากที่ออกให้กับผลิตภัณฑ์ บริการหรือกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ ซึ่งได้ผ่านการทดสอบ ตรวจสอบ และการรับรอง ว่าได้มาตรฐานทางด้านคุณภาพ ความปลอดภัย และความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม ตามข้อกำหนดที่ทางคณะกรรมการบริหารโครงการ P-mark ประกาศใช้
- เป็นโครงการ รับรองของผลิตภัณฑ์ บริการหรือกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ แบบสมัครใจ(voluntary) ของผู้ผลิต ผู้จัดจำหน่าย ผู้ให้บริการ ตลอดจนนักวิจัยพัฒนา ที่ต้องการแสดงความสอดคล้องด้านความคุณภาพ ความปลอดภัยและความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมต่อผู้บริโภคโดยทั่วไป
- ปลูกฝังจิตสำนึกที่ดีในการใช้ความรู้ทางด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยี การพิสูจน์คุณลักษณะเฉพาะของผลิตภัณฑ์ บริการหรือกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ ให้แก่ประชาชนทั่วไปได้ทราบและใช้ประกอบการตัดสินใจในการเลือกบริโภค โดยการแนะนำผลิตภัณฑ์ที่มีคุณภาพความสอดคล้องตามมาตรฐาน มีความปลอดภัย และเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อมและกระตุ้นให้มีการบริโภค ผลิตภัณฑ์ บริการหรือกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ในประเทศมากขึ้น
- กระตุ้นให้กลุ่มอุตสาหกรรมผู้ผลิตผลิตภัณฑ์ บริการหรือกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ในประเทศ หันมาใช้ความรู้ทางด้านวิทยาศาตร์และเทคโนโลยี เพื่อทำการปรับปรุงผลิตภัณฑ์และกระบวนการต่าง ให้มีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดต้นทุนการผลิต และการขยายโอกาสในทางการค้ามากขึ้น
หลักการทางด้านวิทยาศาตร์เทคโนโลยีและด้านมาตรฐานที่ใช้เป็นแนวทางในการทำงาน
เนื่องจาก P-mark เป็นฉลากที่มอบให้กับผลิตภัณฑ์ บริการ และกระบวนการผลิตผลิตภัณฑ์ที่มีการพิจารณาทั้งในด้านคุณภาพ ความปลอดภัยและความเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม เมื่อเปรียบเทียบกับผลิตภัณฑ์บริการฯลฯ ประเภทเดียวกัน ดังนั้นคณะกรรมการบริหารโครงการฉลาก P-mark จึงวางหลักการทางด้านมาตรฐานที่ใช้ฐานความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเพื่อใช้เป็นแนวทางในการดำเนินโครงการตลอดจนใช้เป็นพื้นฐานในการคัดเลือกประเภทของผลิตภัณฑ์
ความพร้อมในการยอมรับโครงการฉลาก P-mark ของผู้ผลิตและผู้บริโภค
ปัจจุบันไม่ว่าจะเป็นการค้าขายผลิตภัณฑ์ภายในประเทศและการส่งออกผลิตภัณฑ์ไปจำหน่ายทั่วโลก ได้หันมาให้ความสำคัญกับมาตรฐานของผลิตภัณฑ์ (Product standards) มากขึ้นตามลำดับ กรอปกับประชาชนในประเทศหันมาสนใจฉลากรับรองผลิตภัณฑ์มากขึ้น เนื่องจากฉลากเหล่านี้สามารถใช้แสดงถึงคุณภาพ ความปลอดภัยฯลฯ ของผลิตภัณฑ์ และบางฉลากสามารถเชื่อมโยงเข้ากับด้านเศรษฐศาสตร์ทั้งระดับจุลภาคและมหภาคได้ดี จึงทำให้มีฉลากผลิตภัณฑ์เกิดขึ้นหลากหลายมากขึ้น สำหรับผู้ผลิตและผู้ให้บริการในภาคอุตสาหกรรม การผลิตและการจำหน่ายผลิตภัณฑ์ที่ดีมีมาตรฐานและมีคุณภาพเป็นที่ยอมรับของผู้บริโภค จึงเป็นโอกาสในการขายผลิตภัณฑ์ต่างๆในตลาด และช่วยกระตุ้นให้ผู้บริโภคเกิดความเชื่อมั่นในผลิตภัณฑ์หรือบริการนั้นๆ และสามารถส่งเสริมยอดขายให้มากขึ้นได้ ในขณะเดียวกันการมีฉลากรับรองผลิตภัณฑ์จะทำให้ภาคอุตสาหกรรมในประเทศเกิดการวิจัยพัฒนาผลิตภัณฑ์ของตนจนมีคุณสมบัติต่างๆ สอดคล้องกับข้อกำหนดจนได้รับฉลาก ทำให้เกิดการขับเคลื่อนทางเศรษฐกิจของประเทศที่ใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นแกนนำ
ปัจจัยการที่จะทำให้โครงการ P-mark ประสบความสำเร็จได้นั้น ขึ้นกับจิตสำนึกด้านวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีและความมีมาตรฐานที่สามารถพิสูจน์ได้ของประชาชนในประเทศ เนื่องจากการขออนุญาตใช้ฉลากนี้เป็นความสมัครใจของผู้ผลิตและผู้บริการเป็นเกณฑ์ ไม่ได้เป็นการบังคับ นั่นคือผู้บริโภคต้องพร้อมที่จะแสดงออกถึงความต้องการในการใช้วิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีมาทำการพิสูจน์คุณสมบัติต่างๆของผลิตภัณฑ์ ผ่านทางการบริโภคผลิตภัณฑ์ ส่วนผู้ผลิตต้องมีความสนใจที่จะเสนอผลิตภัณฑ์ที่เหมาะสมและเน้นถึงคุณสมบัติที่เป็นวิทยาศาสตร์ของผลิตภัณฑ์นั้นๆ ในการโฆษณา ประชาสัมพันธ์
งานด้านการรับรองผลิตภัณฑ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ของศูนย์ทดสอบผลิตภัณฑ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ (PTEC)
ระบบการรับรองผลิตภัณฑ์ (P mark) เป็นระบบงานที่ PTEC จัดทำขึ้นโดยอ้างอิง ISO/IEC 17065 Conformity assessment — Requirements for bodies certifying products, processes and services มีวัตถุประสงค์เพื่อรับรองคุณภาพผลิตภัณฑ์ไฟฟ้าและอิเล็กทรอนิกส์ ผลิตภัณฑ์จะผ่านกระบวนการทดสอบ ตรวจสอบและการรับรอง โดยหน่วยงานทดสอบที่เป็นมาตรฐานสากล และใช้ความรู้ทางวิทยาศาสตร์และเทคโนโลยีเป็นเกณฑ์ในการตรวจสอบและรับรอง เพื่อแสดงให้ผู้บริโภคในประเทศเกิดความเชื่อมั่นต่อผลิตภัณฑ์และกระบวนการผลิต และช่วยผลักดันให้ภาคอุตสาหกรรมในประเทศเกิดการวิจัยและพัฒนาผลิตภัณฑ์และกระบวนการผลิตให้มีมาตรฐานในระดับสากล